Müzik Konuşma Meselesi

Şinti. Efem. "Fan" dediğimiz dalganın, "hayranı olmak" tarzı bi anlamı olduğunu biliyoruz.
Yok illa türkçesini kullanalım kısımlarına girmiyorum. Neyse.
Birinin hayranı olmak ne demek? Bunun üzerine düşünmek istiyorum.

Hayran olmak, salt ( tuz :P ) bir kişiye, bir kavrama duyulan sevgi değildir. Olmamalı yani.
Hayran olmak, bir kişinin ya da bir kavramın ortaya koyduğu sonuçlara duyulan ilgi olmalıdır.
Müzikte hayranlık ise şöyle olmalı; bir şarkıcının, bestecinin, gurubun vb. ortaya koyduğu müziğin
niteliklerinden ötürü o şarkıcıya, guruba, besteciye ya da her ne ise o kişiye duyulan beğeni.
Bu böyle olsun. Bence.
Hadi bu buraya kadar böyle oldu, bitti mi bu kadar mı? Ha-Yır.

Hiç bir kültür, bir diğer kültürden üstündür diyemeyiz. Karşılaştırabiliriz ama üstünlük karşılaştırması yapamayız.
Müzikte de böyledir. Kelt müziği, Türk müziğinden iyidir diyemeyeceğimiz gibi X şarkıcı, Y şarkıcıdan iyidir;
pop, rocktan iyidir gibisinden konuşmak da son derece yanlış olacaktır. Dolayısıyla bir müzik kişisinin hayranı isek,
hiç bir zaman onu diğer müzik kişilerin tamamen üstünde yer alan bir varlığa dönüştürmek doğru olmaz.
Örneğin Michael Jackson için "Popun Kralı" deriz. Diyelim ama Michael Jackson ne kadar iyi bir müzik kişisi
olursa olsun (ki iyi ne demek), X adlı müzik kişisinden daha iyidir diye bir şey söylediğimizde bu taraflı yayına girer.
Tabi ki her müzik dinleyicisi bu ayrımı bu kadar net yapmak zorunda değildir. Atıyorum bir kasabada yaşayan,
adı sanı duyulmadık bir country grubunu dünyanın en iyi grubu olarak değerlendirebilir müzik dinleyicisi.
Fak'at iş, dolu dolu müzik konuşmaya geliyorsa eğer, kimse kimseden iyi değildir; herkes ortaya koyduğu
müzik unsurları ile değerlendirilmelidir.

Bunun ardından insan şunu düşünür; Müzikte kalite var mıdır? Varsa nedir?
Bu cevabı olmayan bir sorudur. Kalitenin sözlük karşılığı; niteliktir. Kaliteli, nitelikli demektir.
Peki nitelikli müziğin parametreleri nelerdir? Nitelikli müziğin parametreleri diye bir şey yoktur.
Peki neden? Herkese göre müziğin nitelikli olma hali başkadır da ondan. Ya bu neden?
Çünkü, müzik soyut bir sanattır ve sadece işitme duyusuna hitap etmez. Bilimin daha keşfetmediği bir çok yan unsuru
ve etki alanı olan müziğin kalitesi diye bişey olmamasının sebebi, tamamen kişinin algısına dayanan bir gerçekliği olmasıdır.
Ben masayı görmezsem masa yoktur tarzı felsefi boyutlara dalmanın alemi yok ama
ses kaynağı, iletici ortam ve alıcının olduğu her yerde sesin varlığından söz edebiliriz. Aynısını müzik üzerinden düşünelim.
Müzik yaratıcısı/seslendiricisi, iletici ortam ve müzik dinleyicisinin olduğu her yerde müzik vardır diyebiliriz.
Kaliteli midir diye tartışmak iş değildir. Dolayısıyla etki ettiği kitleye göre müziğin niteliğinde bir azalma-çoğalmadan da
söz edemeyiz. Olmayan şeyin tartışması olmaz.

Müzik dinleyicisi, "şu müzik kişisi en kraldır, başka büyük yoktur" derse haklıdır çünkü onun için bu böyledir.
Kendine bu düşünceye sahip başka yandaşlar da bulabilir, hep beraber "kral X'tir" diye takılabilirler.
Ama içi dolu bir müzik cümlesi, asla böyle sözler içermemeli.

Gerçek müzik eleştirisi, kimin kimden daha iyi olduğuna değil, müziğin ne sunduğuna, yarattığı ortak etki alanına ve sıradışı boyutlarına bakar.
Bunun haricindekiler müzik eleştiri yazısı değildir, müzik yazısıdır.

Herkes müzik konuşabilir fakat elini vicdanına koyup yukarıdaki ögelerin neresinde durduğunu öngörebilmelidir.
Kendini bilmelidir. Bence.